Türkiye’de bir ilki gerçekleştiren Zariç’in çalışması, dünyanın en saygın çevre dergilerinden biri olan Q1 kategorisindeki Ecohydrology Dergisinde yayımlandı.
Kars'lı genç bilim insanı Özgür Eren Zariç, Gaziantep Üniversitesi’nden Prof. Dr. Abuzer Çelekli ile birlikte yürüttüğü uluslararası düzeyde yankı uyandıran bir çalışmaya imza attı. Çalışmanın odak noktası, büyük bir kısmı Kars, Ardahan ve Iğdır gibi illerimizi kapsayan ve bölge için hayati öneme sahip olan Aras Nehri Havzası’nın ekolojik durumu oldu.
Zariç ve Çelekli, havzadaki su ekosistemlerinin sağlığını belirlemede geleneksel yöntemlerden çok daha hassas olan, Yapay Zekâ tabanlı Bulanık Mantık (Fuzzy Logic) modelini Türkiye’de ilk kez uygulayarak bir ilke imza attılar.
Bölgemiz İçin Hayati Veriler
Çevre bilimleri alanının en prestijli dergisi olan Q1 kategorisindeki Ecohydrology'de yayımlanan bu bilimsel çalışma, Aras Havzası’nın su yönetimi politikaları açısından yeni bir dönemin kapılarını aralıyor.
Genç bilim insanımız Özgür Eren Zariç, çalışmada BCG–Fuzzy Logic entegrasyonu ile 17 farklı akarsu istasyonundan toplanan verileri değerlendirdi. Elde edilen çarpıcı sonuçlara göre, havzamızdaki akarsuların ekolojik kalitesi büyük farklılıklar gösteriyor:
Çot Deresi ve Posof, Zeveta, Digor gibi istasyonlar “Yüksek Ekolojik Kalite” sınıfında yer aldı.
Buna karşın, Karakoyunlu ve Sarısu dereleri gibi bazı bölgelerde yüksek fosfor yükü ve iletkenlik nedeniyle “Zayıf” veya “Kötü” sınıflar tespit edildi.
Geleceğe Yönelik Karar Destek Aracı
Zariç ve Çelekli, özellikle iklim değişikliği ve kirlilik gibi çoklu stres faktörlerinin etkilediği, sınır aşan nehirlerin yer aldığı Aras Havzası gibi karmaşık sistemlerde, bu Yapay Zeka destekli modelin su yönetimi için güçlü bir karar destek aracı olacağını vurguluyorlar.
Kars’ın gururu olan genç bilim insanı Özgür Eren Zariç’in bu başarısı, bölgemizdeki su kaynaklarının korunması ve sürdürülebilir yönetimi için atılmış en önemli adımlardan biri olarak kabul edilmektedir.
Yorumlar
Kalan Karakter: