Gazeteci - Yazar Kars Gazeteciler Birliği Başkanı Salih Şahin, daha 35 yıl öncesine kadar Kars, Ardahan ve Iğdır’da koyun yünü ile dokunan Kafkas halılarının, Sovyetler Birliğine ihraç edilerek, ekonomiye can kattığını hatırlattı.
Doğu Anadolu Bölgesinde koyun yününün ekonomiye kazandırılmadığı gibi çöpe atılmasının engellenmesi adına hiçbir proje üretilmediğine dikkat çeken Gazeteci Salih Şahin, bazı dikkat çekici hatırlatmalarda bulundu.
Bir zamanlar temel geçim kaynağı tarım ve hayvancılık olan yörede, koyun yününe değer biçilmediğin belirten Gazeteci, Yazar Kars Gazeteciler Birliği Başkanı Salih Şahin: “Kars ve çevre illerde koyun yünleri artık çöplere atılıyor. Koyun sayısının sayılamayacak kadar çok olduğu 35 -40 yıl öncesine kadar, nerdeyse her evde ahşap tezgahlarda dokunan Kafkas halıları dönemin Sovyetler Birliğine ihraç edilirdi. Boya kullanılmadan koyunların doğal yünlerinden yapılan halılara paha biçilemezken, kök boya ile boyanan ipliklerle yapılan halılar da kapışılırdı. Özellikle kış aylarında genç kızlar tarafından imece usulü ile her köyde halılar dokunurdu. Her evde kurulan halı tezgahlarında 20 -30 günde büyüklüğü 4 metrekare ile 6 metrekare arasında halılar dokunurdu. O zamanlar özelikle köylülerin temel geçim kaynaklarından biri haline gelen halı dokumacılığı, önemli bir sektör haline gelmişti. Bu durum aynı zamanda ülke ekonomisine de önemli katkı sunuyordu.
Hatta birçok köylü vatandaş kızlarını ücret karşılığı başka köylerdeki akrabalarının evinde halı dokuması için transfer ederdi. Dokunan halılardan bir tanesi ise kesinlikle genç kızlarının çeyizlerinin de en değerli parçası olurdu.
Bu nedenle koyun yünü son derece değerli hale geldiği için, özenle kırkılarak israf, en aza indirilirdi. Bazlı yaşı ilerlemiş Karslıların da hatırlayacağı gibi şehirde onlarca koyun yünü alıcısı ve satıcısı vardı. Aynı zamanda koyun yünlerin boyamak için kök boyası satıcıları da bolca bulunurdu. Hatta Kars’ta para ile koyun yünü eğirerek evlerinin ekonomisine katkı sunan bir çok kadın bu işi büyük bir zevkle yapardı. Ayrıca koyun yünü ile yapılan yorgan, döşek ve yastıklar ise insan sağlığı için son derece önem arz ederdi.
Ama ne yazık ki Kars ve Çevre illerde son yıllarda koyun sayısı bir hayli fazla olmasında rağmen koyun yünü ekonomiye kazandırılmadığı için çöplere atılıyor. Nerdeyse her köyün çöplüklerinde bolca atılmış koyun yünü görmek mümkündür. Bu nedenle büyük bir çevre kirliği yaşanmaktadır. Bazı köylerde ise çöplere atılan yünler yakılarak çevre kirliği hat safhaya çıkıyor. Ayrıca çöplere atılan yünler doğada hızlı bir şekilde kaybolmadığı için yağmurun etkisi ile kokuşan yünler çevreye büyük zarar veriyor. Yukarıda sıraladığım olumlu ve olumsuz yönleri ile koyun yününün ekonomiye kazandırılması için yetkililerin ve iş adamlarının konuya el atmaları büyük önem arz ediyor.
Yorumlar
Kalan Karakter: