Kars Boğatepe Çevre ve Yaşam Derneği Kurucu Başkanı ve peynir ustası İlhan Koçulu, Manisa’da düzenlenen programda “Köy Enstitülerinden Günümüze Tarım Eğitimi ve Üretimi” konusunu ele aldı.
Kars’ın Boğatepe Köyü’nde doğan ve Türkiye’nin en özgün kırsal kalkınma modellerinden birini hayata geçiren Boğatepe Çevre ve Yaşam Derneği Kurucu Başkanı ve peynir ustası İlhan Koçulu, Manisa MASKİ Konferans Salonu’nda düzenlenen programda “Köy Enstitülerinden Günümüze Tarım Eğitimi ve Üretimi” başlıklı bir sunum gerçekleştirdi.
Etkinlik, Köy Enstitülerinin eğitim anlayışını günümüz kırsal kalkınma modelleriyle ilişkilendirmesi bakımından büyük ilgi gördü. Katılımcılar arasında akademisyenler, ziraat mühendisleri, kooperatif temsilcileri ve tarıma gönül vermiş gençler yer aldı.
Konuşmasına Köy Enstitülerinin “İş içinde eğitim, üretim içinde öğrenme” felsefesine değinerek başlayan İlhan Koçulu, Boğatepe’de 20 yılı aşkın süredir yürütülen çalışmaların da aynı ilkelere dayandığını vurguladı.
“Köy Enstitülerinin özünde, insanın emeğini bilgiyle birleştirme gayreti vardır. Biz Boğatepe’de tam da bunu yapıyoruz: üretiyoruz, öğreniyoruz, öğretiyoruz.”
Koçulu, köyde uygulanan modelin yalnızca üretime değil, toplumsal dayanışmaya, çevre bilincine ve kooperatifçilik ruhuna da dayandığını belirterek, “Bir peynir tekeri yalnızca sütle değil, bilgiyle, kültürle ve imeceyle yoğrulur.” ifadelerini kullandı.
Sunumun ikinci bölümünde Koçulu, Boğatepe Köyü’nün yerel kalkınma yolculuğunu ayrıntılarıyla anlattı. Köyde kadınların kooperatifleşme sürecine aktif katılımı, üretimin çevre dostu yöntemlerle yapılması ve her yaş grubundan bireylerin eğitim faaliyetlerine dahil edilmesi örnek bir model olarak sunuldu.
“Kadınlar sadece üretici değil, aynı zamanda eğitici ve karar verici. Bizde üretim bir okul gibidir. Her gün yeni bir şey öğrenir, paylaşır ve geliştiririz.”
Koçulu, Boğatepe’de uygulanan yöntemi “Bilimi yerel bilgiyle birleştirme” olarak tanımladı. Geleneksel peynircilik bilgisinin akademik araştırmalarla desteklenmesi, üretimin doğaya saygılı ve sürdürülebilir hale getirilmesini sağladı. Köyde 30’un üzerinde bitki türü doğal yöntemlerle değerlendiriliyor; yöresel peynirler ulusal markalarla rekabet edecek kaliteye ulaşıyor.
İlhan Koçulu, Boğatepe’deki üretim modelinin yalnızca ekonomik değil, aynı zamanda aydınlanmacı bir eğitim süreci olduğunu vurguladı:
“Bizim köyde üretim, öğrenmenin başka bir biçimidir. Bilgiyi toprakta, tarlada, kazanda yoğururuz. Üretim içinde aydınlanır, birlikte büyürüz.”
Bu anlayış, Köy Enstitülerinin temelini oluşturan “üreterek öğrenme” modelinin günümüzde yeniden filizlenmiş halini oluşturuyor.
Koçulu, kırsal kalkınmanın temelini oluşturan küçük aile işletmelerinin önemine de dikkat çekti:
“Küçük aile işletmeleri, ülkenin gıda güvenliği ve gıda egemenliğinin teminatıdır. Çünkü yerel üretici toprağını, suyunu, merasını tanır. Ürettiğiyle hem kendi ailesini hem ülkesini doyurur.” Bu sözleriyle, yerel üretimin yalnızca ekonomik değil, stratejik bir değer taşıdığını vurguladı.
Konuşmasının devamında Koçulu, tarımın yalnızca ekonomik bir faaliyet değil, kültürel bir varlık biçimi olduğunu dile getirerek şunları söyledi:
“Köy Enstitüleri, Türkiye’nin üretim kültürünü inşa eden en büyük eğitim devrimidir. O ruhu yeniden yeşertmek, toprağın, bilginin ve dayanışmanın değerini yeniden hatırlamakla mümkündür.”
Koçulu, Boğatepe’de oluşturulan modelin Türkiye’nin birçok bölgesine örnek olduğunu, gençlerin bu modeli yerinde gözlemleyip kendi köylerinde benzer girişimlere başladığını da aktardı.
MASKİ Konferans Salonu’ndaki programda Koçulu’nun sunumu sık sık alkışlarla kesildi. Katılımcılar, özellikle Boğatepe modeli üzerinden sürdürülebilir tarım, yerel üretim, kooperatifçilik ve kırsal turizm konularında yöneltilen sorulara büyük bir ilgi gösterdi.
Program sonunda Manisa Tarım Platformu temsilcileri, İlhan Koçulu’ya teşekkür plaketi takdim ederek, Boğatepe örneğinin Ege Bölgesi’nde uygulanabilirliği üzerine ortak bir çalışma yürütme teklifinde bulundu.
Konuşmasını “Toprağı bilen, kendini bilir; kendini bilen, geleceğini kurar.” sözleriyle tamamlayan İlhan Koçulu, Manisa’daki üreticilere ve öğrencilere de bir çağrıda bulundu:
“Toprağa dokunmadan yapılan hiçbir kalkınma sürdürülebilir değildir. Bilgiyi, emeği ve doğayı birleştiren her girişim, geleceğin köy enstitüsüdür.”
Etkinlik, katılımcıların yoğun ilgisi ve alkışları eşliğinde sona erdi.
Yorumlar
Kalan Karakter: